با عرض سلام و ادب و احترام خدمت داوطلبان عزیز کنکور، استادان گرامی و طراحان دانشور و محترم سازمان سنجش آموزش کشور
در این نوشتار به نقد سؤالات عربی در کنکور سراسری 1399 می‌پردازیم:
به‌طور کلی نحوة چیدمان سوالات مطابق انتظار بود.
۱۰ سوال ابتدایی ترجمه، درک مطلب و ۷ سوال مربوط به آن و در ادامه وجود یک تست لغت و در نهایت سوالات قواعد.
سوالات ترجمه با صورت سوال‌های طولانی و نسبتا وقت‌گیر و شباهت‌های بسیار بین گزینه‌ها، قطعاً سبب چالش فکری داوطلبان شده‌است. این نقطه بارز تفاوت کنکور امسال و سال‌های پیش از آن است که به عقیده اینجانب محرکی عالی برای تغییر دادن روش مطالعه دانش‌آموزان و نیز تدریس برخی همکاران است چون با آموزش نکات ساده و سطحی اکثر تست‌ها قابل حل نمی‌باشند!
تست‌های امسال به گونه‌ای بود که صرفاً با بررسی یک فعل و یک ضمیر (مانند دهه‌های قبل) یا رعایت نکات معرفه و نکره تقریبا به پاسخ هیچ کدام نمی‌رسیدیم و بررسی هر ۴ گزینه نیاز پاسخ‌گویی بود.
در اکثر گروه های آزمایشی مخصوصا ریاضی و تجربی سطح سوالات ترجمه متوسط و رو به دشوار بود!
برخی تست‌های ترجمه نیز دارای ابهام و اختلاف نظر بین همکاران بود!
ازجمله سوال ۲۸ کنکور ریاضی:
فعل بعد از «إذا» به صورت مضارع اخباری معنا شده و جمله به شکل شرطی نیست.
(درحالی‌که دانش‌آموزان «إذا» را به عنوان ادات شرط می‌شناسند که عملاً فعل مضارع بعد از آن بنا بر آموزش کتاب باید مضارع التزامی معنا شود!)
درک مطلب‌ها سطح متوسطی داشتند در عین حال دارای متنی محکم و استاندارد بودند.
سوالات تحلیل‌الصرفی هم بدون اشکال بودند.
البته در برخی سوال‌ها اصطلاحاتی چون مضارع مرفوع و … دور از انتظار بود که خوشبختانه تاثیری در پاسخ دهی ندارند!
سوالات قواعد منطقی و استاندارد بودند و نقد خاصی بر آن‌ها وارد نیست!
موضوع دیگری که باید ذکر شود اعلام سازمان محترم سنجش مبنی بر عدم طرح سوال از درس مفعول مطلق،
در چند سوال( مثل ۲۹ و ۳۱تجربی) رد پای این درس مشهود است که همین امر اعتراض گروهی از همکاران و دانش آموزان را به همراه داشت. اما نکته قابل توجه این است که آن سوالات بدون توجه به نکات درس مفعول مطلق نیز قابل حل بود و استفاده از این مطالب هیچ تاثیری در جواب دادن سؤالات نداشت!
عرض پایانی اینکه:
آزمون سراسری یکی از بهترین راه‌های انتخاب دانش‌آموزان شایسته‌تر برای ورود به رشته‌های دانشگاهی حساس همچون، مهندسی‌ها، پزشکی، دندان پزشکی، حقوق و … به شمار می‌رود، لذا اینجانب معتقد به سوالات چالشی و سوالاتی در زمینه شناخت هوش و مهارت‌های عالیه دانش‌آموزان می‌باشد، در نتیجه از رویه تغییر سبک سوالات از کاملا کلیشه‌ای به سوالات سنگین‌تر و منوط به هوش و مطالعه بیش‌تر دانش آموزان استقبال می‌کنم.
بنابراین بهتر است به جای پرداختن به حاشیه‌ها و طرفداری از دانش‌آموزان ضعیف و پربهانه به بالابردن سطح تدریس و آشناکردن دانش آموزان نظام جدید با اصول تفکر و تحلیل اقدام کنیم و از یاد دادن تکنیک‌های تستی شبه‌علمی و کسب مخاطبان ضعیف و کم‌کوش اجتناب کنیم تا دچار گرفتاری‌های بعد از آزمون سراسری نشویم.
وَالسَّلَامُ عَلَى مَنِ اتَّبَعَ الْهُدَى