.
.
اثر3: آهنگ شیرازی: عید اومده، بهار اومده
.
.
اثر1 : آواز شیرازی گلنار دهقان
.
.
برای اطلاعات بیشتر در مورد ترانه‌های محلی فارس کتاب بیست ترانه محلی فارسبه قلم محمد رضا درویشی قابل توجه است. درویشی که خود اصالتاً اهل گراش Gerashh از توابع شهرستان لار در استان فارس می باشد، حدود سال 1362 خورشیدی (1983 میلادی) با همكاری دوست و همشهری اش، زنده یاد عطا جنگوك اقدام به گردآوری، آوانگاری و انتشار بیست ترانه محلی استان فارس کرد. ترانه هایی که لزوماً به شهر شیراز تعلق ندارند و برخی از آن ها مانند آهنگ جهرمی برخاسته از ذوق مردمان دیگر شهرهای استان فارس اند. در این خصوص می توان به نمونه های دیگری همچون بیدگونی (بیدكانی)، حاجیونه (حاجیانی)، می‌گلی، دشتستانی، سركوهی و مرودشتی نیز به عنوان موسیقی محلی فارس اشاره کرد.
در مورد موسیقی جهرم همین بس که باربد، موسیقی دان معروف دربار خسرو پرویز که بسیاری از آهنگ ها و الحان موسیقی ایرانی را به او نسبت می‌دهند از این شهر برخاسته است.
وجود آواز بیات زند در موسیقی ایرانی که از مشتقات دستگاه شور است و عارف قزوینی آن را به این نام خوانده ولی امروزه به بیات ترک معروف است و وجود مایه‌ای در موسیقی موغام آذری با عنوان بیات شیراز که معادل بیات اصفهان در موسیقی ایرانی است نشانگر تأثیرگذاری این خطه از ایران بر موسیقی است که شاید بررسی‌های تاریخی و ریشه‌شناسی بیشتری را می‌طلبد.
.موسیقی ایل قشقایی:
در ایل قشقایی سه گروه موسیقی دان وجود دارد: عاشق ها، چنگیان و ساربانان.
عاشقان قشقایی: عاشقان قشقایی از مناطقی مانند قفقاز و شیروان به استان فارس مهاجرت کرده اند و از این رو ترک زبانند. ساز اصلی آنها «چگور» است اما از سه دهه پیش «تار» جای آن را گرفت و اکنون کمانچه ساز اصلی آنها است. عاشق ها به دلیل شرایط سخت زندگی، بیشتر در شهرها زندگی می کنند و ارتباط چندانی با ایل ندارند. بسیاری دیگر نیز به دلیل تنگدستی در روستاهای دوردست و آبادی های اطراف شیراز زندگی می کنند و بدین ترتیب بسیاری از آهنگ های آنها فراموش شده است.
عاشق ها معمولاً داستان های طولانی را توأم با ساز و آواز ارائه می کنند. از آهنگ های قدیمی عاشق ها می توان از «سحرآوازی»، «جنگ نامه» و از آهنگ های متداول امروزی از «کوراوغلی»، «محمود و صنم»، «هلیله و خسرو» و «بیستون» نام برد.
چنگیان: موسیقی قوم قشقایی در میان «چنگیان» رایج است. آنها نوازندگان «کـُرنا»، «ساز» و «نقاره» هستند. این هنرمندان معمولاً در عروسی ها و سایر جشن ها می نوازند. چنگی ها نیز مانند عاشق ها از مردم محروم و زحمتکش ایل هستند. چنگیان نمایانگر موسیقی متداول طایفه ی خویش هستند و نواهای آنها، پیچیدگی و دشواری نواهای عاشقی را ندارد و آینه تمام نمای موسیقی عامیانه به شمار می رود.
ساربانان: ساربانان آهنگ های قومی ایل را با «نی» می نوازند. «نی» در میان مردم ایل، سازی قدیمی و شناخته شده است. ترانه های عاشق ها و چنگیان به زبان ترکی قشقایی است ولی ساربانان با زبانی غیر از آن یعنی «کوروشی» می خوانند که شبیه زبان پهلوی است. در میان آهنگ های مخصوص ساربانان می توان از «گدادارنما» که در وصف شترهای در حال حرکت است، نام برد. بخش قابل توجهی از موسیقی ایل قشقایی را «لالایی» تشکیل می دهد که در میان مادران ایل معمول است.
در ایل قشقایی آهنگ هایی وجود دارد که آنها را در هنگام کار اجرا می کنند ومعروف ترین آنها عبارت اند از: سحرآوازی، جنگ نامه و موسیقی هایی که برای برنج کوبی، راندن گله و دوشیدن احشام نواخته و خوانده می شود.
